Kháng thể kháng DNA (Antibody to dsDNA)

Kháng thể kháng DNA (Antibody to dsDNA) là gì?
Kháng thể kháng DNA (Antibody to dsDNA): đo lượng kháng thể deoxyribonucleic acid sợi kép (anti-dsDNA) có thể xuất hiện trong máu. Anti-dsDNA là một tự kháng thể, tạo ra khi hệ thống miễn dịch của một người không phân biệt được thành phần tế bào của”chính mình ” hay “không của chính mình”. Nó nhầm lẫn mục tiêu và tấn công hệ di truyền đặc hiệu của cơ thể, gây viêm, tổn thương mô, và các dấu hiệu và triệu chứng có liên quan với một rối loạn tự miễn dịch.
Anti-dsDNA là một kháng thể kháng nhân (ANA), một nhóm các kháng thể trực tiếp chống lại các chất được tìm thấy trong nhân của các tế bào. Các kháng thể có thể có mặt ở mức thấp với một số rối loạn, anti-dsDNA chủ yếu liên quan đến lupus ban đỏ rối loạn tự miễn dịch hệ thống (SLE Lupus). SLE có thể ảnh hưởng đến thận, khớp, mạch máu, da, tim, phổi, và não.
Một trong những biến chứng đặc biệt nghiêm trọng của SLE là viêm thận lupus, một tình cảnh đặc trưng là viêm thận, có thể dẫn đến protein trong nước tiểu, huyết áp cao, và suy thận. Nó xảy ra khi các tự kháng thể liên kết với các kháng nguyên và lắng đọng trong thận. Việc đánh giá một người nào đó viêm thận lupus, một chuẩn độ cao của Anti dsDNA thường gắn liền với viêm liên tục và tổn thương thận.
Xét nghiệm được sử dụng như thế nào?
Các thử nghiệm Anti-dsDNA được sử dụng trong hỗ trợ chẩn đoán lupus ban đỏ hệ thống (SLE) và phân biệt nó với các rối loạn tự miễn khác. Xét nghiệm này thường được chỉ định, sau thử nghiệm ANA dương tính ở những người có dấu hiệu lâm sàng cho thấy SLE. Nó có thể được chỉ định cùng với một tự kháng thể liên kết với SLE là xét nghiệm Anti Sm (Smith antibody), thường được thực hiện như là một phần của một bộ kháng nguyên nhân bổ sung (Extractable Nuclear Antigen Antibodies, ENA). Tùy thuộc vào các dấu hiệu lâm sàng và nghi ngờ của bác sĩ, tự kháng thể bổ sung có thể được chỉ định để giúp phân biệt giữa, và loại trừ, rối loạn tự miễn khác.
Các thử nghiệm Anti dsDNA có thể được sử dụng để theo dõi hoạt động bệnh ở một người đã được chẩn đoán SLE. Những người có SLE thường có bùng phát triệu chứng xấu đi và sau đó lặn xuống. Mức độ kháng dsDNA tăng có thể được nhìn thấy trước và trong đợt bùng phát.
Khi nào được chỉ định?
Một thử nghiệm Anti dsDNA chỉ định khi một người có dấu hiệu và triệu chứng đó có thể là do SLE và đã có một thử nghiệm ANA dương tính, đặc biệt là khi ANA trình bày một mô hình huỳnh quang “thuần nhất” hoặc “lốm đốm”. (Xem bài viết xét nghiệm ANA để biết thêm về điều này). SLE liên quan chặt chẽ với một ANA dương tính, được nhìn thấy trong khoảng 95% các trường hợp SLE. Tuy nhiên, ANA dương tính cũng được nhìn thấy trong nhiều điều kiện khác, trong khi Anti dsDNA dương tính là khá đặc hiệu cho SLE. Mặc dù anti-dsDNA đặc hiệu hơn ANA, nhưng thử nghiệm này cũng không thường được chỉ định khi ANA âm tính.
Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa là gì?
Kết quả của thử nghiệm Anti dsDNA thường được xem xét cùng với tiền sử bệnh của một người, các dấu hiệu, triệu chứng, và kết quả các xét nghiệm tự kháng thể khác.
Một mức độ cao của anti-dsDNA liên quan chặt chẽ với SLE và thường tăng lên đáng kể trong hoặc ngay trước khi một đợt SLE bùng phát. Nếu Anti dsDNA dương tính và người được kiểm tra có dấu hiệu lâm sàng liên quan với SLE, về sau người ấy có khả năng bị SLE. Điều này chắc chắn đúng nếu thử nghiệm Anti Sm cũng dương tính.
Một mức rất thấp của anti-dsDNA được coi là âm tính nhưng không loại trừ một chẩn đoán SLE. Chỉ có khoảng 50-60% những người có SLE sẽ có anti-dsDNA. Thấp đên mức độ vừa phải của tự kháng thể có thể được nhìn thấy với các rối loạn tự miễn khác, chẳng hạn như hội chứng Sjogren và bệnh mô liên kết hỗn hợp (MCTD = Mixed Connective Tissue Disease)
Xét nghiệm Anti-dsDNA là bán định lượng và có thể được thực hiện bằng cách sử dụng các phương pháp xét nghiệm khác nhau. Nhiều phòng thí nghiệm sử dụng thử nghiệm anti-dsDNA bằng phương pháp ELISA (enzyme-linked immunoabsorbent khảo nghiệm), một thử nghiệm rất đáng tin cậy và nhạy cảm.
Lưu ý khác cần biết?
Anti-dsDNA đôi khi được tìm thấy ở các bệnh như viêm gan mạn tính, xơ gan mật nguyên phát và bệnh truyền nhiễm. Nó cũng có thể được nhìn thấy trong những loại thuốc như procainamide và hydralazine. Nó không phải là thử nghiệm chẩn đoán hoặc theo dõi những nguyên nhân này.
Ngoài xét nghiệm anti- ds DNA, cũng có một thử nghiệm kháng DNA sợi đơn (anti-single-stranded DNA (Anti ss DNA)). Tự kháng thể này được thử nghiệm ít phổ biến hơn và không liên quan chặt chẽ với SLE nhưng có thể được nhìn thấy với các rối loạn tự miễn khác.